Άδεια ειδικού σκοπού εργαζόμενων γονέων - Ειδικές διευκρινίσεις

Άδεια ειδικού σκοπού εργαζόμενων γονέων - Ειδικές διευκρινίσεις για τα έκτακτα και προσωρινά μέτρα, όπως αυτά προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 της Π.Ν.Π. της 11.03.2020 (ΦΕΚ Αʼ 55)  

3. Άδεια ειδικού σκοπού εργαζόμενων γονέων

3.1. Αντικείμενο

Η άδεια ειδικού σκοπού της παραγράφου 3 του άρθρου 4 της Π.Ν.Π της 11.3.2020 (ΦΕΚ Α ́ 55) συνιστά ειδικό μέτρο που αποβλέπει στη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων του ιδιωτικού τομέα για τη φροντίδα των παιδιών τους, κατά το διάστημα που οι μονάδες/δομές παροχής φροντίδας ή εκπαίδευσης των υποπεριπτώσεων αα) έως και αγ) της περίπτωσης α της παρ. 3, παραμένουν κλειστές για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19.

3.2. Ως δικαίωμα του εργαζόμενου

Η λήψη της άδειας ειδικού σκοπού συνιστά δικαίωμα του εργαζόμενου να το αιτηθεί στον εργοδότη και εκείνος οφείλει να την εγκρίνει, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη λήψη της.

3.3. Δικαιούχοι

3.3.1. Δικαιούχοι της άδειας ειδικού σκοπού είναι οι φυσικοί, θετοί ή ανάδοχοι γονείς παιδιών εφόσον τα παιδιά :

α) είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς,

β) φοιτούν σε σχολικές μονάδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο),

γ) φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών,

δ) τα παιδιά είναι άτομα με αναπηρία και είναι ωφελούμενα σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους.

3.3.2. Tο δικαίωμα ισχύει και για τους δύο εργαζόμενους γονείς, εφόσον εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα. 

Ειδικότερα: 

i. Εάν και οι δύο γονείς εργάζονται στον ίδιο εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα, 

➢ είτε ο ένας αποκλειστικά, 

➢ είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν. 

ii. Εάν οι δύο γονείς εργάζονται σε διαφορετικό εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα,

➢ είτε ο ένας αποκλειστικά,

➢ είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.

iii. Εάν ο ένας γονέας εργάζεται με μισθωτή εργασία και ο άλλος είναι ελεύθερος επαγγελματίας τότε τη δικαιούται κανονικά ο μισθωτός γονέας. 

iv. Ʃε περίπτωση που ο ένας γονέας είναι εργαζόμενος στο δημόσιο, κατά την έννοια του άρθρου 5 της εν λόγω ΠΝΠ και ο άλλος γονέας είναι εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα, 

➢ είτε ο ένας αποκλειστικά, 

➢ είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε συστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με

υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν. 

v. Ʃε περίπτωση που εργάζεται μόνο ο ένας γονέας τότε αυτός δεν δικαιούται την ειδική άδεια, παρά μόνο εάν ο άλλος γονέας νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία (AμεA) και λαμβάνει επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής  Aλληλεγγύης (ΟΠΕΚA). 

vi. Ʃε περίπτωση διαζυγίου, ή διάστασης των γονέων ή γέννησης τέκνου εκτός γάμου το δικαίωμα της άδειας ασκείται αποκλειστικά από τον γονέα που έχει την επιμέλεια ή τη γονική μέριμνα του παιδιού, εκτός και αν τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται και από τους δύο γονείς, οπότε μπορούν να κάνουν χρήση και οι δύο με κοινή τους υπεύθυνη δήλωση (είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν).

vii. (Περίπτωση Μονογονέα) Σε περίπτωση γέννησης παιδιού εκτός γάμου ή εκτός  συμφώνου συμβίωσης (το οποίο εξομοιώνεται πλήρως με τον γάμο), ή σε περίπτωση θανάτου του άλλου γονέα, τότε η ειδική άδεια χορηγείται άνευ άλλης προϋπόθεσης στον μονογονέα. 

viii. Ʃε περίπτωση που και οι δύο γονείς εργάζονται αλλά ο ένας εξ αυτών βρίσκεται σε άλλη νόμιμη άδεια, τότε ο πρώτος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού για όσο διάστημα διαρκεί η άδεια του δεύτερου.

ix. Ʃε περίπτωση που ο εργοδότης αναστείλει τη λειτουργία της επιχείρησής του λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μετάδοσης του κορωνοϊού, ο εργαζόμενος γονέας δεν δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού. 

3.4. Χορήγηση 

3.4.1 Η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται εντός του διαστήματος που ορίζεται στις περιπτώσεις α) και θ) του άρθρου 4 της εν λόγω Π.Ν.Π. δηλαδή από 11.3.2020 έως 10.04.2020, και για όσο διαρκεί η εφαρμογή των έκτακτων και προσωρινών μέτρων. 

3.4.2 Xρήση αυτής δύναται να γίνει είτε από τον έναν εξ ολοκλήρου, είτε και από τους δύο, εφόσον μοιραστούν μεταξύ τους διαστήματα αυτής, ενώ δεν μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση της και από τους δύο. Οι εργαζόμενοι που αιτούνται την άδεια προσκομίζουν στους εργοδότες τους σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. 

3.4.3 Επίσης η άδεια αυτή μπορεί να χορηγηθεί και τμηματικά, εφόσον εξυπηρετούνται οι ανάγκες του εργαζόμενου, σύμφωνα πάντα με το σχήμα που ορίζεται από στην περίπτωση α) της παρ. 3 του άρθρου 4 της ως άνω Π.Ν.Π. 

3.4.4 Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η άδεια ειδικού σκοπού έχει διάρκεια κατʼ ελάχιστον τριών (3) ημερών, την οποία ακολουθεί στη συνέχεια η χορήγηση μίας ημέρας κανονικής αδείας, σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται κυκλικά για όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι τη λήξη του έκτακτου και προσωρινού μέτρου. Ʃε κάθε περίπτωση τα μέτρα των παρ. 2 και 3 του άρθρου 4, προκειμένου περί παροχής εξ αποστάσεως εργασίας και χορήγησης της άδειας ειδικού σκοπού, μπορούν να λειτουργήσουν συνδυαστικά με τρόπο ώστε και τα δύο μέρη, εργαζόμενοι, (εργαζόμενοι γονείς)

και εργοδότες να μπορούν να ανταπεξέλθουν στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει δημιουργηθεί, για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορωνοϊου, στο πλαίσιο πάντα της καλής πίστης, της αλληλέγγυας συνευθύνης και της τριμερούς συμμετοχής για την αντιμετώπιση του φαινομένου. 

3.5. Συσχέτιση με την ετήσια άδεια ανάπαυσης 

3.5.1. Η χορήγηση της άδειας συσχετίζεται με το δικαίωμα λήψης ετήσιας κανονικής άδειας και συνεπώς, ανάλογα με τη διάρκεια της υπηρεσίας των εργαζομένων στον ίδιο εργοδότη είναι δυνατόν να κάνουν χρήση αυτής στο σύνολό της, εφόσον αυτοί πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις λήψης ετήσιας κανονικής άδειας τουλάχιστον έξι (6) ημερών για την εξαήμερη εργασία, ή πέντε (5) ημερών για την πενθήμερη εργασία. Διαφορετικά δικαιούνται να κάνουν χρήση τμήματος αυτής κατʼ αναλογία του δικαιώματός τους σε κανονική άδεια. 

3.5.2. Ανά τρεις (3) ημέρες αδείας ειδικού σκοπού προστίθεται υποχρεωτικά μια (1) ήμερα ετήσιας κανονικής άδειας του εργαζομένου η οποία αφαιρείται από το συνολική δικαιούμενη κανονική άδεια για το έτος 2020. 

3.6. Ως χρόνος εργασίας και αμοιβή 

3.6.1. H περίοδος της άδειας ειδικού σκοπού είναι χρόνος εργασίας, αμείβεται και ασφαλίζεται, ως χρόνος εργασίας και λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση κάθε δικαιώματος των εργαζομένων που προκύπτει λόγω της σχέσης εργασίας τους. 

3.6.2. Οι δύο πρώτες ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού αμείβονται από τον εργοδότη, ενώ η τρίτη από τον τακτικό προϋπολογισμό.

παρ. 3 του άρθρου 4 της Π.Ν.Π της 11.3.2020 (ΦΕΚ Α ́ 55)

«3. α) Οι γονείς εργαζόμενοι, εκτός των ανωτέρω εναλλακτικών, δύνανται να κάνουν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού ως ορίζεται κατωτέρω στην παρούσα. Ως γονείς εργαζόμενοι για τις ανάγκες της παρούσας νοούνται οι γονείς παιδιών: αα) που είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, αβ) που φοιτούν σε σχολικές μονάδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αγ) που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών, καθώς και οι εργαζόμενοι γονείς ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία. Προς διευκόλυνση των γονέων εργαζομένων λόγω αναστολής της λειτουργίας των ανωτέρω μονάδων, στο πλαίσιο λήψης προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού, θεσμοθετείται με την παρούσα, για όσο διάστημα παραμένουν κλειστές οι ανωτέρω μονάδες, δικαίωμα λήψης άδειας ειδικού σκοπού διάρκειας κατ’ ελάχιστον τριών (3) ημερών, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργαζόμενος κάνει χρήση μιας (1) ημέρας από την κανονική του άδεια για κάθε τρεις (3) ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού, στο πλαίσιο της τριμερούς συμμετοχής στο έκτακτο και προσωρινό αυτό μέτρο. Η ανωτέρω άδεια μπορεί να ληφθεί από την έναρξη ισχύος της παρούσας και μέχρι τις 10.4.2020, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, ακόμα και εάν ο άλλος γονέας είναι ελεύθερος επαγγελματίας». 

ΑΔΑ: ΩΛΧΞ46ΜΤΛΚ-4Ε9

Εγκύκλιος : Ειδικές διευκρινίσεις για τα έκτακτα και προσωρινά μέτρα, όπως αυτά προβλέπονται στις παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 4 της Π.Ν.Π. της 11.03.2020 (ΦΕΚ Αʼ 55)

Π.Ν.Π  - 11.3.2020 (ΦΕΚ Α ́ 55)