ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Στην… προκρούστεια κλίνη της διαχείρισης με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και του ενδεχόμενου ιδιωτικοποίησης μπαίνουν οι 13 ΔΕΚΟ που θα ενταχθούν στην Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) με βάση το άρθρο 380 του πολυνομοσχεδίου για τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης που ψηφίστηκε στη Βουλή.
Με βάση το νομοσχέδιο εγκαταλείπεται η ιδέα της δημιουργίας της Εταιρίας Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ Α.Ε.) που θα ήταν θυγατρική της ΕΕΣΥΠ και στην οποία θα μεταβιβάζονταν οι 13 συγκεκριμένες δημόσιες επιχειρήσεις.
Ετσι στο Υπερταμείο μεταβιβάζονται ως «άμεσες θυγατρικές» ο ΟΑΣΑ και οι θυγατρικές του ΟΣΥ Α.Ε.-ΣΤΑΣΥ Α.Ε.), η ΟΑΚΑ Α.Ε., η ΕΛΤΑ Α.Ε., η συμμετοχή του Δημοσίου στην εταιρία διαχείρισης Δ.Α. Αθηνών Α.Ε., οι Ελληνικές Αλυκές, οι ΕΤΒΑ-ΒΙ.ΠΕ., η Ανώνυμη Εταιρία Διώρυγας Κορίνθου, ο Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, η ΔΕΗ, η HELEXPO, τα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών, η ΕΥΑΘ, η ΕΥΔΑΠ. Μάλιστα υπάρχει συμφωνία να ενταχθεί αργότερα και η ΕΑΒ.
Ο στόχος διαχείρισης για τις εταιρίες περιγράφεται στο νόμο. Οπως αναφέρεται, η εταιρία (δηλαδή η ΕΕΣΥΠ) μπορεί να θέτει ως στόχο «τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων επιχειρήσεων, τη μείωση λειτουργικών εξόδων μέσω λύσεων που στηρίζονται στην αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας που βασίζεται στην καινοτομία, την αύξηση των εσόδων μέσω της επέκτασης της πελατειακής βάσης, τη διαφοροποίηση προϊόντων και υπηρεσιών και μέσω επενδύσεων σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, καθώς και με άλλους τρόπους». Συνεπώς, όλες οι διεθνείς πρακτικές θα είναι διαθέσιμες ώστε να μειωθούν τα έξοδα και να αυξηθούν τα έσοδα των εταιριών αυτών.
Η δυνατότητα της αποκρατικοποίησης ή μακροχρόνιας παραχώρησης μέρους ή του συνόλου των δραστηριοτήτων τους θεσμοθετείται και σε άλλη παράγραφο του νομοσχεδίου. Οπως αναφέρεται, «το Ελληνικό Δημόσιο, με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης της εταιρίας, δύναται να αποφασίζει τη συνυπογραφή εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου ως εκ τρίτου συμβαλλόμενου, συμβάσεων παραχώρησης περιουσιακών δικαιωμάτων, άυλων δικαιωμάτων, δικαιωμάτων λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης υποδομών, μόνο ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει το ίδιο».
Σε πρώτη φάση πάντως με απόφαση της ΕΕΣΥΠ οι διοικήσεις των εταιριών θα περάσουν από αξιολόγηση με λόγο στο διορισμό των νέων μελών των διοικητικών συμβουλίων να έχει και το Εποπτικό Συμβούλιο, το οποίο, ως γνωστόν, έχει ως πρόεδρο το διορισμένο από τους δανειστές κ. Ζακ Λε Παπ.
Από τη φυσιογνωμία των δημοσίων επιχειρήσεων που μεταβιβάζονται στην ΕΕΣΥΠ υποδεικνύεται σχεδόν και το είδος της διαχείρισης που επιφυλάσσεται από την Εταιρία Συμμετοχών.
Για παράδειγμα, η εταιρία Ελληνικές Αλυκές Α.Ε. έμπαινε σταθερά στα προγράμματα αποκρατικοποιήσεων χωρίς ποτέ να προχωρά αφού είχαν προτεραιότητα μεγαλύτερες αποκρατικοποιήσεις που σέρνονταν για χρόνια. Οι βιομηχανικές περιοχές (ΒΙ.ΠΕ.) της ΕΤΒΑ, η Ανώνυμη Εταιρία Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ), ο Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας Α.Ε. (ΟΚΑΑ Α.Ε.) και η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ Α.Ε.) είναι υποψήφιες για συμβάσεις μακροχρόνιας παραχώρησης με δεδομένο ότι έχουν έσοδα. Το ίδιο ισχύει και για τη ΔΕΘ-HELEXPO Α.Ε. αφού όμως πρώτα εξυγιανθούν τα οικονομικά της στοιχεία.
Σε εταιρίες όπως η ΕΥΑΘ, η ΕΥΔΑΠ, η ΔΕΗ, τα ΕΛΤΑ και η συμμετοχή του Δημοσίου στην εταιρία Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε. είναι σαφές ότι -αφού ξεκαθαριστούν από βαρίδια και προβληματικά οικονομικά στοιχεία- θα επιχειρηθεί η μερική ή ολική αποκρατικοποίησή τους.
Η εταιρία ΟΑΚΑ Α.Ε., που διαχειρίζεται τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, θα υποβιβαστεί ως εταιρική οντότητα από Α.Ε. σε κεφαλαιουχική εταιρία ώστε να μπορεί να είναι ευκολότερα διαχειρίσιμη.
Πιο δύσκολη θα είναι η βελτίωση των οικονομικών του ΟΑΣΑ και των θυγατρικών του ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ, αφού είναι μεν προβληματικές αλλά διαχειρίζονται τις συγκοινωνιακές ανάγκες του συνόλου του Λεκανοπεδίου Αττικής. Εδώ η βελτίωση των οικονομικών περνά από τα εισοδήματα των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες και τη διαχείριση των υπηρεσιών που προσφέρουν. Εκ του ρόλου τους οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να δημιουργήσουν το μεγαλύτερο πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα, αφού μπορούν να προκαλέσουν έμφραγμα στις μετακινήσεις των πολιτών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Χαρακτηριστικό των προσδοκιών που υπάρχουν στο οικονομικό επιτελείο για τις μεταφορικές εταιρίες του υπουργείου Μεταφορών και Συγκοινωνιών είναι ότι από πλεόνασμα 131 εκατ. ευρώ που αναμένεται να καταγραφεί για το 2017 θα φτάσουν σε υπερτριπλάσιο πλεόνασμα της τάξης των 484 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2018. Από πού αναμένεται αυτή η έκρηξη του πλεονάσματος; Μάλλον από τις συγκοινωνιακές εταιρίες της Αθήνας… Τούτο διότι και για τη χρήση του 2017 από τη λίστα των εταιριών του υπουργείου έχουν αφαιρεθεί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η εταιρία επισκευαστικής βάσης ΕΕΣΣΤΥ -ανέκαθεν μεγάλοι ασθενείς- λόγω της αποκρατικοποίησής τους αλλά περιλαμβάνονται τα έσοδα της Εγνατίας (η οποία οδεύει σε μακροχρόνια παραχώρηση μέσα στο χρόνο) καθώς και τα έσοδα από τις συμβάσεις παραχώρησης στους τέσσερις μεγάλους αυτοκινητόδρομους που είναι σταθερά κάθε χρόνο.
ΚΑΜΙΑ ΕΓΓΥΗΣΗ για τους εργαζομένους
Σε ό,τι αφορά το μέλλον των υπαλλήλων των εταιριών (μισθοί, διαχείριση προσωπικού) το νομοσχέδιο περιλαμβάνει μια… πονηρή διατύπωση, τονίζοντας ότι η μεταφορά των εταιριών στην ΕΕΣΥΠ δεν συνεπάγεται από μόνη της («αφ’ εαυτής», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά) αλλαγή των εργασιακών σχέσεων. Ωστόσο τίποτα δεν εγγυάται στο νομοσχέδιο ότι οι εργασιακές σχέσεις χιλιάδων εργαζομένων στις εταιρίες αυτές δεν θα αλλάξουν στο πλαίσιο της μετέπειτα διαχείρισής τους από τη διοίκηση και το Εποπτικό Συμβούλιο του Υπερταμείου.
Πηγή