Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Τη στιγμή που ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας (ΟΑΣΑ), που ελέγχει λεωφορεία, τρόλεϊ, μετρό, ηλεκτρικό και τραμ, ανακοίνωσε τέσσερις μήνες πριν εκπνεύσει το 2017 τα αποτελέσματα του 2016, ο γαλλικός κρατικός όμιλος Ratp (ελέγχει τις δαιδαλώδεις γραμμές του παρισινού μετρό, των λεωφορείων, δύο γραμμές του προαστιακού, οκτώ γραμμές τραμ και το τελεφερίκ της Μονμάρτρης) έχει ανακοινώσει τα αποτελέσματά του, ήδη, για το πρώτο εξάμηνο του 2017.
Βέβαια ο Ratp έχει ένα…τρωτό σημείο, έναντι του ΟΑΣΑ. Tα ακριβότερα κόμιστρα: 1,90 ευρώ (το "απλό" εισιτήριο) και 75,20 ευρώ κοστίζει η μηνιαία κάρτα απεριορίστων διαδρομών σε όλες τις "ζώνες" πλην του αεροδρομίου (forfait navigo).
Τεράστιο το κόστος πωλήσεων
Ωστόσο, τα υπερζημιογόνα μεγέθη του ΟΑΣΑ αποδεικνύουν ότι ούτε το φθηνότερο εισιτήριο αποτελεί το δυνατό σημείο του ελληνικού έναντι του γαλλικού μονοπωλίου αστικών συγκοινωνιών.
Όπως προκύπτει από τα δημοσιευμένα μεγέθη, το 2016 ο ΟΑΣΑ εισέπραξε από πωλήσεις καρτών και εισιτηρίων 182,4 εκατομμύρια ευρώ. Οι πωλήσεις όμως, αυτές (μειωμένες κατά 9,5% σε σχέση με το 2015) είχαν κόστος 346,5 εκατ. ευρώ.
Το 2015 οι πωλήσεις, ύψους 201,4 εκατ. ευρώ, στοίχισαν στον ΟΑΣΑ 373,8 εκατ. ευρώ.
Δηλαδή, η μικτή ζημιά του ΟΑΣΑ ανήλθε σε 164 εκατ. ευρώ πέρυσι και σε 172,4 εκατ. ευρώ το 2015.
"Ποτέ δεν ήταν πλεονασµατικές. Όποιο πλεόνασµα προκύπτει στις αστικές συγκοινωνίες σε όλο τον κόσµο - και στη χώρα µας - προκύπτει από την επιδότηση του κράτους" έχει σημειώσει στη Βουλή ο υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης.
Πράγματι, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, μόνο με επιδότηση-δηλαδή με τους φόρους όλων των Ελλήνων- μπορεί να αποφύγει το λουκέτο ο ΟΑΣΑ, όπου το κόστος πωλήσεων είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων.
Έτσι, η επιδότηση που καταβλήθηκε στον ΟΑΣΑ ανήλθε σε 119,3 εκατ. ευρώ και περίπου 108 εκατ. ευρώ το 2016 και το 2015, αντίστοιχα.
Εκτοξεύθηκαν οι ζημιές
Το Νοέμβριο του 2015, ο υπουργός Υποδομών όρισε συνολικά έξι έναντι τριών, μέχρι τότε, επικεφαλής στον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες) και ΟΣΥ (Οδικές συγκοινωνίες), ώστε οι εταιρείες αυτές να διοικηθούν καλύτερα.
Ωστόσο, η μικτή ζημιά αντί να περιοριστεί, διευρύνθηκε το 2015 και υποχώρησε ελαφρώς το 2016 (κυρίως επειδή μειώθηκαν οι πωλήσεις), καθώς ο ΟΑΣΑ:
► Το 2012 για εισπράξεις από εισιτήρια και κάρτες ύψους 247,1 εκατ. ευρώ είχε κόστος 478,3 εκατ. ευρώ, δηλαδή πρωτογενή ζημιά 231,2 εκατ. ευρώ
► Το 2013 περιόρισε σε 162,5 εκατ. ευρώ την πρωτογενή ζημιά. Το μικτό αποτέλεσμα, δηλαδή, βελτιώθηκε κατά 30%, συγκριτικά με το 2012, καθώς ο ΟΑΣΑ κατάφερε να περιορίσει το κόστος πωλήσεων.
► Το 2014 μείωσε την πρωτογενή ζημιά σε 146,8 εκατ. ευρώ ή κατά 10% συγκριτικά με το 2013.
► Το 2015 δεν κατάφερε ούτε να διατηρήσει στα επίπεδα του 2014, την πρωτογενή ζημιά, η οποία αυξήθηκε σε 172,4 εκατ. ευρώ (+17%), συγκριτικά με την αμέσως προηγούμενη χρονιά.
► Το 2016, σε σχέση με το 2015, εμφάνισε χαμηλότερες πρωτογενείς ζημιές κατά 8,4 εκατ. ευρώ (-4,8%), αλλά με λιγότερες κατά 9,5% πωλήσεις.
Με άλλα λόγια, η πρωτογενής ζημιά από 93,5% που αντιστοιχούσε στον κύκλο εργασιών το 2012, μειώθηκε σε 70% το 2017 και υποχώρησε στο 60% των εσόδων το 2014.
Από το 2015 οι πρωτογενείς ζημιές πήραν την ανιούσα, καθώς ενισχύθηκαν σε 86% το 2015 και σε 90% των εσόδων το 2016.