Δημόσιες συγκοινωνίες στην υπηρεσία του πολίτη
Τη συνέντευξη πήρε η Τζέλα
Αλιπράντη
Πώς εξελίσσεται η μετάβαση στα
ηλεκτρονικά εισιτήρια; Έχει επιλυθεί το ζήτημα με την Αρχή Προστασίας
Προσωπικών Δεδομένων όσον αφορά τα στοιχεία της κάρτας;
Το ηλεκτρονικό εισιτήριο είναι
ένα μεγάλο, πολυσύνθετο και με πολλές παραμέτρους έργο. Είναι ένα έργο που το
βρήκαμε βαλτωμένο, όταν αναλάβαμε τη διοίκηση, για παράδειγμα δεν είχε οριστεί
τεχνικός σύμβουλος του ΟΑΣΑ, που θα διαφύλασσε κάθε φορά το δημόσιο συμφέρον,
καθώς είναι ένα έργο συνεργασίας δημοσίου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), κάτι που
πραγματοποιήσαμε εμείς. Επίσης, υπήρχαν και αρκετές δυσκολίες επικοινωνίας
εμπλεκόμενων φορέων στο έργο.
Όλα αυτά κληθήκαμε να τα λύσουμε και με τη
συμμετοχή όλων (Αττικό Μετρό, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ,) τα καταφέραμε. Υπολογίζουμε και
ευχόμαστε πως αρχές Αυγούστου θα ξεκινήσει κανονικά η εφαρμογή του ηλεκτρονικού
εισιτηρίου. Ακόμα, βέβαια, ανακύπτουν προβλήματα (τεχνικά, ηλεκτρονικά,
οικονομικά), με κάποια να σχετίζονται και με την ίδια τη δομή της σύμβασης
ΣΔΙΤ.
Ένα βασικό ζήτημα, που καλούμαστε να κλείσουμε άμεσα, είναι οι κάρτες των
ευπαθών ομάδων, με την υπογραφή συμβάσεων του ΟΑΣΑ με διάφορα υπουργεία (το
Εργασίας για τους άνεργους, το Παιδείας για τους φοιτητές κοκ). Αυτή τη στιγμή
έχουν προγραμματιστεί συναντήσεις με τα υπουργεία και έχουμε ενημερώσει τους
πάντες για το επείγον του θέματος.
Για τις κάρτες να πούμε ότι επουδενί δεν
πρόκειται να συναινέσουμε σε οποιαδήποτε παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των
επιβατών. Δεν λειτουργούμε μέσα σε κάποιες «σκοτεινές στοές», είναι ένα τεχνικό
έργο με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που έχουν τεθεί στην Αρχή Προστασίας
Προσωπικών Δεδομένων και περιμένουμε τη γνωμάτευσή της, την οποία ζητήσαμε
ακριβώς για να μην υπάρξουν τέτοιου είδους προβλήματα αργότερα. Τα στοιχεία θα
τυγχάνουν πολύ μικρότερης επεξεργασίας απ’ ό,τι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες
και θα είναι προκειμένου, σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής, η αντικατάσταση της
κάρτας να γίνεται χωρίς να χάνεται το αντίτιμο που είχε ήδη καταβάλλει ο
επιβάτης.
Στόχος η δίκαιη τιμολόγηση
Με το νέο σύστημα εισιτηρίων,
υπάρχει κίνδυνος αύξησης της τιμής του κομίστρου;
Για άλλη μία φορά θα πω όχι. Το
κόμιστρο θα παραμείνει ως έχει με το νέο σύστημα, όπως και οι ελαφρύνσεις για
τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες. Στόχος μας είναι, όμως, να κάνουμε μια πολύ πιο
δίκαιη και αναλογική τιμολόγηση των μετακινήσεων.
Ακόμα δεν έχουμε την τεχνική
δυνατότητα, αλλά αυτό έρχεται να λύσει το ηλεκτρονικό εισιτήριο, δίνοντάς μας
ανώνυμα στατιστικά στοιχεία, ώστε να διαμορφώσουμε και να σχεδιάσουμε την
κοινωνική πολιτική των δημόσιων υπηρεσιών συγκοινωνιακού έργου. Θα είναι
δυνατή, δηλαδή, στο μέλλον η τιμολόγηση βάσει της διαδρομής του κάθε επιβάτη.
Η
τιμολογιακή πολιτική, βέβαια, καθορίζεται από το υπουργείο και όχι από εμάς. Να
πούμε, επίσης, ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο καθιστά πιο εύκολες και φιλικές τις
μεταφορές επιβατών. Θα έχει δύο μορφές: το ATH.ENA Ticket, που θα
αντικαταστήσει το χάρτινο εισιτήριο και θα μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί,
φορτώνοντάς του χρήματα, συμβάλλοντας οικονομικά και περιβαλλοντικά στη μείωση
της δαπάνης του ΟΑΣΑ για χαρτί, και η ATH.ENA Card, στη θέση της μηνιαίας,
τριμηνιαίας κτλ κάρτας.
Η φόρτωση και των δύο με χρήματα θα είναι δυνατή με
πολλούς τρόπους, μέσω αυτόματων μηχανημάτων, διαδικτύου κτλ, καταργώντας έτσι
τις ουρές που βλέπουμε στα εκδοτήρια στην αρχή κάθε μήνα. Ενώ οι ευπαθείς
ομάδες θα έχουν ειδική κάρτα με μειωμένη εισφορά ή πλήρη απαλλαγή από αντίτιμο.
Θεωρούμε ότι θα πάει καλά και οι επιβάτες θα εξοικειωθούν με το νέο σύστημα,
όπως φαίνεται και από την προσαρμογή τους στη θέα των νέων μηχανημάτων.
Έχετε κάνει λόγο για σχέδιο
εξυγίανσης των ΜΜΜ. Πώς το εννοείτε και τι θα περιλαμβάνει; Γιατί με βάση
προηγούμενες εμπειρίες η εξυγίανση, δυστυχώς, σήμαινε περικοπή.
Αυτή τη στιγμή το δημόσιο σύστημα
συγκοινωνιών λειτουργεί με απαρχαιωμένες λογικές, γιατί δεν είναι δυνατή ούτε η
καταγραφή των αναγκών του επιβατικού κοινού. Κινούμαστε περισσότερο βάσει δικών
μας αντανακλαστικών σε αιτήματα, παρεμβάσεις και κοινωνικές πιέσεις της τοπικής
αυτοδιοίκησης, που σημαίνει ότι αφήνονται μεγάλα περιθώρια λάθους στο
σχεδιασμό.
Η πρώτη μας κίνηση ήταν να δούμε αν το συγκοινωνιακό σύστημα
εξυπηρετεί το επιβατικό κοινό της Αθήνας, και μάλιστα σε ένα επίπεδο
ταυτόχρονης και συνδυαστικής λειτουργίας μετρό, λεωφορείων, τρόλεϊ, ηλεκτρικού,
τραμ. Εκεί είχαμε την πρώτη μας παρέμβαση, ώστε να μην αλληλεπικαλύπτονται
γραμμές και άλλες να μην εξυπηρετούνται από κανένα μέσο.
Εμείς με την εξυγίανση
εννοούμε ότι θέλουμε να έχουμε ένα δημόσιο οργανισμό στην υπηρεσία του πολίτη,
δεν αποτελεί επικοινωνιακό πυροτέχνημα, αλλά ηθικό πλεονέκτημα και βασικό
εργαλείο άσκησης πολιτικής. Έτσι, λοιπόν, καταφέραμε να μειώσουμε τα ελλείμματα
στους προϋπολογισμούς, να εξοικονομήσουμε εκατομμύρια ευρώ από το κόστος
προμηθειών μέσω ηλεκτρονικών διαγωνισμών, να ενώσουμε κρίσιμα τμήματα σε
επίπεδο ομίλου, να συνεργαστούμε με τον α’ και β’ βαθμό αυτοδιοίκησης για τα
ζητήματα επέκτασης και τροποποίησης των δρομολογίων.
Επίσης, διεκδικούμε
οφειλές των υπουργείων προς τον ΟΑΣΑ για την άσκηση κοινωνικών πολιτικών,
καθιερώνουμε κανόνες διαφάνειας παντού και θα προχωρήσουμε και σε προσλήψεις
προσωπικού.
Καμία πρόθεση ιδιωτικοποίησης
Με τη συμφωνία ο ΟΑΣΑ περνά στο
Υπερταμείο. Υπάρχει κίνδυνος ιδιωτικοποίησης και απώλειας του δημόσιου
χαρακτήρα των συγκοινωνιών;
Δεν υπάρχει καμία πρόθεση
ιδιωτικοποίησης από την κυβέρνηση και από το υπουργείο Μεταφορών, και εμείς
προσωπικά δεν έχουμε δεχθεί καμία πίεση για κάτι τέτοιο. Βέβαια, στο μέλλον
κανείς δεν ξέρει τι γίνεται, και είναι κάτι που προφανώς μας ανησυχεί, γιατί
καλούμαστε να ασκήσουμε πολιτική για τις δημόσιες συγκοινωνίες εν μέσω
μνημονίων, οικονομικής ασφυξίας και απαρχαιωμένου συστήματος.
Βρισκόμαστε σε
μια καθημερινή μάχη. Θα μου πείτε «και οι άλλοι τα ίδια έλεγαν». Ναι, αλλά
είχαν μια τελείως διαφορετική λογική για τις συγκοινωνίες. Εμείς ούτε θέλουμε
να πουλήσουμε τίποτα, ούτε να κάνουμε μπίζνες με τα δημόσια αγαθά, έχουμε δώσει
δείγματα γραφής και πολύχρονες μάχες για την υπεράσπιση τους. Παλεύουμε
καθημερινά, και θα συνεχίσουμε με την ίδια επιμονή και προσπάθεια, για να
μπορούν να μετακινούνται οι επιβάτες της Αθήνας σε συνθήκες ασφάλειας υγιεινής
και συνέπειας χρόνων.
Το ζήτημα της αποδοτικότητας
επηρεάζεται από την κατάσταση του στόλου οχημάτων, που μετά και τις επιθέσεις
είναι ακόμα χειρότερα, αλλά και από το εργατικό δυναμικό. Τι κάνετε με αυτούς
τους δύο τομείς, και συγκεκριμένα με τους εργαζόμενους που βρίσκονται σε
εργολαβία;
Χρειάζεται μεγάλη συζήτηση και
για τα δύο ζητήματα. Η διοίκηση της ΟΣΥ, που αυτή αφορούν περισσότερο αυτά τα
θέματα, όταν ανέλαβε το πόστο της δεν βρήκε ένα δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα,
αλλά με αγκάθια. Προβλήματα χρηματοδότησης, έλλειψης οδηγών, κανένα νέο όχημα
από το 2007.
Και εδώ επιτρέψτε μου να πω πως οι βανδαλισμοί των τρόλεϊ και των
λεωφορείων, πέρα από το οικονομικό κόστος, έχουν αντίκτυπο και στο επιβατικό
κοινό, που ταλαιπωρείται άδικα από τη μείωση κυκλοφορίας των οχημάτων.
Αυτές οι
πράξεις δεν έχουν καμία σχέση με τα ιδανικά της Αριστεράς. Αντίθετα, δεν είναι
απίθανο να σχετίζονται με διάφορα συμφέροντα, όπως για παράδειγμα με αυτά των
κυκλωμάτων εκτύπωσης και διακίνησης πλαστών εισιτηρίων, που χρόνια λυμαίνονται
τον οργανισμό, προκαλώντας σημαντική διαρροή στα έσοδά του.
Για να γυρίσω στο
ζήτημα, εμείς από τη πρώτη στιγμή που αναλάβαμε καθήκοντα, συνειδητοποιήσαμε ότι
αν δεν έχεις στόλο και οδηγούς στο δρόμο, δεν μπορείς να μιλάς για καμία
αναδιάρθρωση, για αυτό και αξιοποιούμε όποια χρηματοδοτική πηγή υπάρχει,
προκειμένου να ανανεώσουμε το γερασμένο στόλο. Και θέλω να ευχαριστήσω δημόσια
την περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου που μας διαθέτει 30 εκατομμύρια ευρω για
την αγορά 92 λεωφορείων.
Παρόλα αυτά, χρειάζεται πολύ δουλειά ακόμα. Υποτίθεται
ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να έχουμε 2.000 οχήματα στο δρόμο και έχουμε 1.100. Η
εφαρμογή kathimerinotita.gr μας βομβαρδίζει κάθε μέρα με αυτά τα αιτήματα. Τι
να απαντήσεις; Στο ζήτημα των εργολαβικών εργαζομένων υπάρχει επίσης πρόβλημα,
το οποίο βέβαια το παραλάβαμε από πριν. Ελπίζουμε ότι θα επιλυθεί βάσει της
τροπολογίας Βερναρδάκη για να διαφυλάξουμε τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Σύνθεση για καλύτερη λειτουργία
Η ομιλοποίηση, τελικά, πώς
προχωρά; Πολλές φορές δίνεται η αίσθηση ότι υπάρχει κόντρα μεταξύ ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ,
ΟΑΣΑ, π.χ με το ζήτημα διάθεσης εμπορικού χώρου στο μετρό.
Η τελευταία πληροφόρηση που
έχουμε, είναι ότι η ολοκλήρωση της ομιλοποίησης σε δύο τμήματα, προμήθειες και
ανθρώπινο δυναμικό, τέθηκε και μέσα στα προαπαιτούμενα της συμφωνίας. Ακόμα δεν
το έχουμε διασταυρώσει.
Το συγκοινωνιακό δίκτυο της Αθήνας είναι ένα και ενιαίο
σύστημα, όπου αλληλοτροφοδοτείται και αλληλοσυντηρείται μεταξύ του, δεν μπορεί
να αντιμετωπίζεται το κάθε τμήμα του, μετρό, λεωφορεία ,τρόλεϋ, τραμ, ΗΣΑΠ, το
ένα ανεξάρτητο και αυτόνομο από το άλλο. Καλούμαστε να παλέψουμε παθογένεις,
διαφορετικές λογικές και αντιλήψεις που έχουν συσσωρευτεί εδώ και πολλά
χρόνια.. Έχουμε για παράδειγμα τρεις διαφορετικές υπηρεσίες προμηθειών με
διαφορετικό λογισμικό. Πρέπει να έχουμε κοινό λογισμικό.
Δεν μιλάμε για
αναδιάταξη ή απομάκρυνση εργαζομένων σε καμία περίπτωση, αλλά για σύνθεση των
υπηρεσιών και να είναι ενιαία τα τμήματα προμηθειών, μάρκετινγκ, ανθρώπινου
δυναμικού κτλ, για να λειτουργεί καλύτερα το δημόσιο αστικό σύστημα
συγκοινωνιών.
Για το ζήτημα της διάθεσης εμπορικού χώρου του Αττικού Μετρό. Η
εταιρεία όπως είχε προχωρήσει με τη ΣΤΑΣΥ για την αξιοποίηση των χώρων του
μετρό, δίνοντάς της το δικαίωμα να υπογράφει γι’ αυτό συμβάσεις με εμπορικούς
φορείς, το ίδιο έκανε και με τον ΟΑΣΑ, όπου ο ΟΑΣΑ είναι ο μέτοχος της ΣΤΑΣΥ
και της ΟΣΥ. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όλοι πάνω στην ίδια βάρκα είμαστε,
την ίδια αγωνία έχουμε και τις ίδιες μάχες δίνουμε για το μέλλον την προοπτική
και την ανάπτυξη των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών προς όφελος του επιβατικού
κοινού της Αθήνας. Ο ΟΑΣΑ δεν παρακρατεί, άλλωστε, αυτά τα χρήματα, αλλά τα
μοιράζει 50% στη ΣΤΑΣΥ και 50% στην ΟΣΥ.