ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ ΚΟΛΠΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΟΙ ΤΖΑΜΠΑΤΖΗΔΕΣ ΓΙΑ ΝΑ
ΜΗΝ
ΑΚΥΡΩΝΟΥΝ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ
Της Μαρίας Μόσχου
Κινούν γη... και ουρανό για να
μην πληρώσουν εισιτήριο! Επιβάτες των μέσων μαζικής μεταφοράς «εφευρίσκουν»
τρόπους που θα ζήλευε και το πιο... «δυνατό» μυαλό για να μην ακυρώσουν το
«πολυπόθητο χαρτάκι» που κοστίζει 1,40 ευρώ. Και έχουν αποτέλεσμα. Οι ακυρώσεις
εισιτηρίων έχουν μειωθεί δραματικά, όπως και οι πωλήσεις καρτών απεριορίστων
διαδρομών και παρά τη μείωση της ώρας του ενιαίου εισιτηρίου από 90 σε 70 λεπτά
τα έσοδα των εταιρειών αστικών συγκοινωνιών κατέρρευσαν. Όπως αποκάλυψε η «Η»,
οκτώ στους δέκα επιβάτες σε λεωφορεία και τρόλεϊ είναι πλέον... τσαμπατζήδες.
Όταν ξεκίνησε το 2010 το κίνημα
του «δεν πληρώνω» στις αστικές συγκοινωνίες, δεν μπορούσε να σκεφτεί κανείς τι
θα επακολουθούσε. Από την ατάκα του «δεν πληρώνω» προς τους ελεγκτές, πολλά
έχουν αλλάξει. Οι επιβάτες άλλοτε υποκινούμενοι από την οικονομική κρίση και
άλλοτε... εκ πεποιθήσεως τζαμπατζήδες έχουν φτάσει να εκτοξεύουν τα νούμερα της
λαθρεπιβίβασης στα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα που δεν θα μπορούσε να
προβλέψει ούτε το πιο απαισιόδοξο σενάριο. Αποτέλεσμα, οι απώλειες για τις
εταιρείες αστικών συγκοινωνιών να αγγίζουν τα 57 εκατ. ευρώ και να εκτοξεύουν
τα ελλείμματά τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι η ΟΣΥ έχει
εν ενεργεία μόλις 26 ελεγκτές, από τους οποίους μόλις 11 είναι ενεργοί. Αυτό
σημαίνει ότι αναλογούν στον καθένα 1.727 δρομολόγια, για να γίνεται ένας
τουλάχιστον έλεγχος ανά δρομολόγιο!
Μετά την αύξηση μάλιστα της τιμής
του εισιτηρίου πέρσι, οι τζαμπατζήδες έχουν εφεύρει μέχρι και ηλεκτρονική
εφαρμογή για να αποφεύγουν τους λιγοστούς ελεγκτές κομίστρου που έχουν
απομείνει στις εταιρείες.
Πρόκειται για ένα μέτρο που
έρχεται να προστεθεί σε άλλες ενέργειες όπως την ανταλλαγή εισιτηρίων μεταξύ επιβατών
πριν λήξουν τα 70 λεπτά του ενιαίου εισιτηρίου ή της εναπόθεσης του εισιτηρίου
πάνω στα ακυρωτικά από όσους βγαίνουν από το μετρό και δεν έχουν καλύψει το
σύνολο της ώρας του ενιαίου.
Μόλις ένας ελεγκτής για 1.727
δρομολόγια!
Syrma... έρχονται ελεγκτές
Μετά την εφαρμογή του ΟΑΣΑ για
την αγορά εισιτηρίων μέσω κινητού ή tablet με στόχο τη μείωση της
εισιτηροδιαφυγής, μια άλλη εφαρμογή φαίνεται να ακυρώνει την προσπάθεια για την
πάταξη των τσαμπατζήδων! Η εφαρμογή που ενημερώνει με «όπλο» των προθυμία
διαφόρων επιβατών για το πού βρίσκονται ανά πάσα στιγμή οι ελεγκτές των
εισιτηρίων σε σταθμούς του μετρό και συρμούς. Μάλιστα περιλαμβάνει και χάρτη
στον οποίο αναβοσβήνει κόκκινο φωτάκι στις στάσεις όπου πραγματοποιείται
έλεγχος,
Πατώντας πάνω στην κάθε στάση ο
καθένας μπορεί να δει ή να ενημερώσει για την παρουσία ελεγκτών. Και δεν
σταματά εδώ. Στην ενημέρωση υπάρχει πολλές φορές και περιγραφή της εμφάνισης
των ελεγκτών, ώστε να τους αναγνωρίζει κάποιος εύκολα!
Το Syrma.gr είναι η
ιστοσελίδα-εφαρμογή που ανατρέπει όλες τις προσπάθειες να μην υπάρχουν επιβάτες
με δύο μέτρα και δύο σταθμά: οι νομοταγείς που πληρώνουν κανονικά εισιτήριο ή
κάρτα, και οι τσαμπατζήδες που αρνούνται να πληρώσουν. Και όλα αυτά, όταν οι
κάρτες έχουν μειωθεί στα 30 ευρώ οι κανονικές και στα 15 ευρώ οι μειωμένες.
Μοναδικός τρόπος να μειωθεί
τελικά η λαθρεπιβίβαση είναι η εγκατάσταση κιγκλιδωμάτων σε όλους τους σταθμούς
που θα επιτρέπει την είσοδο μόνο σε όσους έχουν στα χέρια τους το εισιτήριο ή
την κάρτα, την οποία και θα διαβάζει ειδικό μηχάνημα. Το σχετικό έργο
αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2017.
Το... λιποζάν και η λακ
Λίγο η κρίση, λίγο η αύξηση των
εισιτηρίων και το ελληνικό δαιμόνιο, κάποιοι χρησιμοποιούν λιποζάν? για να
γλιτώσουν το εισιτήριο! Με το... «λιποζάν» αλείφουν την πλευρά του εισιτηρίου
που χτυπούν στο αυτόματο μηχάνημα ακύρωσης, και στη συνέχεια αφού το βγάλουν,
σκουπίζουν την ουσία και μαζί της «σβήνεται» και κάθε είδους «αποτύπωμα» της
σφραγίδας του μηχανήματος. Έτσι το εισιτήριο παραμένει? ολοκαίνουργιο! Βέβαια
χρησιμοποιούν και άλλα «καλλυντικά», όπως το διαφανές μανό αλλά και το σπρέι
μαλλιών η γνωστή σε όλους λακ!
Χρήση αυτοκόλλητης διαφάνειας
Ευρηματικοί οι τζαμπατζήδες,
καθώς μαζί με τα σχολικά βιβλία «ντύνουν» και τα εισιτήρια. Η διαφάνεια βοηθά
και μετά την ακύρωση σβήνει εύκολα το μελάνι της ακύρωσης. Το εισιτήριο είναι
έτοιμο για μία ακόμα χρήση! Όμως η ευρηματικότητα δεν σταματά εκεί. Η
πλαστικοποίηση εισιτηρίου είναι ακόμα μία λύση.
Προκηρύξεις υπέρ του «τζάμπα»
Ακόμα και στη διανομή προκηρύξεων
κυρίως στην περιοχή της Πανεπιστημιούπολης στην περιοχή Ζωγράφου προχώρησαν
όσοι θεωρούν ότι η επιβίβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να είναι δωρεάν.
Δίνοντας οδηγίες σε όσους δεν επικυρώνουν εισιτήριο αναγράφουν ακόμα και κινητά
τηλέφωνα που πρέπει να απευθυνθεί κάποιος για να αποφύγει το πρόστιμο!
Τα... «δικαιώματα» των
λαθρεπιβατών
Την ίδια στιγμή το διαδίκτυο
έχει... «γεμίσει» με συμβουλές για όσους συλληφθούν χωρίς εισιτήριο. Τα κείμενα
ενημερώνουν αναλυτικά τι επιτρέπεται δια νόμου να κάνει ένας παραβάτης όταν
πιαστεί στα ΜΜΜ χωρίς εισιτήριο. Πρόκειται για 13 «συμβουλές» που εμμέσως, πλην
σαφώς, αναφέρουν ότι είναι δικαίωμα του κάθε επιβάτη να μη δεχθεί έλεγχο, να μη
δώσει τα στοιχεία του στον ελεγκτή, αλλά και να μη δεχθεί έλεγχο από την
αστυνομία.
Νέο Σώμα Ελεγκτών ή...
κεφαλοκυνηγοί;
Ο ΟΑΣΑ, σε μια προσπάθεια να
αναστρέψει τη φθίνουσα πορεία και την απαξίωση των μέσων μαζικής μεταφοράς της
πρωτεύουσας, αποφάσισε να προχωρήσει σε προσλήψεις νέων ελεγκτών για την
αντιμετώπιση του προβλήματος της εισιτηριοδιαφυγής. Με τα έσοδα των
συγκοινωνιακών επιχειρήσεων και κυρίως των Οδικών Συγκοινωνιών (λεωφορεία,
τρόλεϊ), να έχουν μειωθεί δραματικά, λόγω και της εκτεταμένης εισιτηριοδιαφυγής
(εισιτήριο επικυρώνει πλέον κάτω του 20% των επιβατών), η διοίκηση του ΟΑΣΑ
προωθεί τη δημιουργία ενιαίου σώματος ελεγκτών κομίστρου. Ήδη, έχει ζητηθεί η
πρόσληψη 160 ελεγκτών, προκειμένου να ενισχυθεί ο έλεγχος των εισιτηρίων σε
λεωφορεία και τρόλεϊ, ο οποίος σήμερα είναι υποτυπώδης και γίνεται μόνον από 20
ελεγκτές. Υπενθυμίζεται, ότι τους ελέγχους στις Οδικές Συγκοινωνίες είχε απαξιώσει
παλαιότερα με δημόσιες δηλώσεις του ο ίδιος ο υπουργός Μεταφορών, Χρήστος
Σπίρτζης, χαρακτηρίζοντας ως «κεφαλοκυνηγούς» τους εθελοντές ελεγκτές. Η
διοίκηση του ΟΑΣΑ, ενόψει και της λειτουργίας από τις αρχές του χρόνου του
Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου (ΑΣΣΚ), σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει
-μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ- επιπλέον 300 «ελεγκτές», οι οποίοι δεν θα
επιβάλουν πρόστιμα, αλλά θα κάνουν υποδείξεις στο επιβατικό κοινό για την
ακύρωση των εισιτηρίων.
Εισιτήρια χέρι με χέρι
Από το 2011 «ανθεί» και μία άλλη
μορφή λαθρεπιβίβασης, η οποία πλέον έχει γίνει καθημερινότητα για πολλούς
επιβάτες. Πρόκειται για την πρακτική της παραχώρησης επικυρωμένων εισιτηρίων
του μετρό από επιβάτες που δεν εξάντλησαν τα 70 λεπτά χρήσης της υπηρεσίας,
προς τους επιβάτες που εισέρχονται στις εγκαταστάσεις του μετρό, του ηλεκτρικού
και του τραμ. Αν και η Αττικό Μετρό Α.Ε. «απάντησε» πριν από τρία χρόνια
τυπώνοντας στην πίσω πλευρά των εισιτηρίων ότι: «Η παραχώρηση και αποδοχή
επικυρωμένου εισιτηρίου, καθώς και η προτροπή παραχώρησης απαγορεύεται και
τιμωρείται από το νόμο (Π.Κ. ΆΡΘ.186.2 & 392).» ωστόσο άμεση ήταν και η
απάντηση όσων δεν δέχονται να πληρώσουν εισιτήριο. «Αν πληρώσω το εισιτήριό μου
για 70 λεπτά έχει ισχύ και αν θέλω να το παραχωρήσω μπορώ νόμιμα και χωρίς
νομικές επιπτώσεις να το κάνω», διοχετεύτηκε στο διαδίκτυο. Πρόκειται για το
κίνημα των «Ρομπέν των εισιτηρίων» που υποστηρίζει μια συμβολική πράξη, η οποία
χαρακτηρίζεται από τους υποστηρικτές του ως μέσο διαμαρτυρίας για την ολοένα
αυξανόμενη τιμή των εισιτηρίων. Η «ανταλλαγή» γίνεται με πολλούς τρόπους. Είτε
από χέρι σε χέρι επιβάτη που βγαίνει από το μέσο μεταφοράς προς τον επιβάτη που
μπαίνει, είτε αφήνοντας το εισιτήριο σε εμφανές σημείο. Άλλοτε είναι οι
κυλιόμενες σκάλες, άλλοτε το παγκάκι στην στάση του λεωφορείου, άλλοτε στα
ακυρωτικά μηχανήματα.
«Είμαι άνεργος, δεν πληρώνω»
Άλλες φορές βάζουν το εισιτήριο
ανάποδα, άλλες φορές μπαίνουν στο όχημα και δεν κάνουν ακύρωση εκμεταλλευόμενοι
τον συνωστισμό, άλλοι πάλι ακυρώνουν κάποιο άλλο χαρτάκι και όχι το πραγματικό
εισιτήριο. Σε περίπτωση μάλιστα ελέγχου δηλώνουν ότι μπροστά σε όλους τους
επιβάτες «χτύπησε» το εισιτήριο στο ακυρωτικό μηχάνημα και απλά αυτό δεν
«έγραψε». Αποκορύφωμα όλων για να μην ακυρώνουν εισιτήριο είναι η δράση «είμαι
άνεργος», οι οποίοι αν και δουλεύουν, χρησιμοποιούν την ανεργία ως μέσο για να
μη χτυπήσουν εισιτήριο. Μάλιστα σε περίπτωση ελέγχου λένε με απόλυτη φυσικότητα
ότι ξέχασαν την κάρτα ανεργίας στο... σπίτι!
Τα άδεια ταμεία
Με την ακύρωση των εισιτηρίων να
έχει φτάσει σε επίπεδα ακόμα και πριν από τη λειτουργία του μετρό, τα
ελλείμματα των μέσων μαζικής μεταφοράς διογκώνονται. Δεν είναι τυχαίο ότι για
το τέλος του χρόνου αναμενόταν με βάση τον προϋπολογισμό «μαύρη τρύπα» 77 εκατ.
ευρώ. Ωστόσο είχαν περιληφθεί και έσοδα περίπου 10 εκατ. ευρώ από παλαιότερα
πρόστιμα τα οποία θα βεβαιωνόταν μέσω εφορίας. Όμως απόφαση του υπουργού να
διαγράψει όλα τα πρόστιμα όσων είναι άνεργοι σήμερα από το 2010 έως το 2015
αναμένεται να μειώσει τα έσοδα από βεβαιωμένες οφειλές σε περίπου μισό εκατ.
ευρώ!
Η τρομοκρατία των αντιεξουσιαστών
Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και
μήνες γίνεται συστηματική προσπάθεια για την τρομοκράτηση απλών υπαλλήλων,
αντρών και γυναικών που είναι ελεγκτές του Μετρό. Υπενθυμίζεται η δημοσιοποίηση
της λίστας των 125 ελεγκτών του Μετρό, αλλά και η καταδρομική ενέργεια στο μέσο
τον περασμένο Δεκέμβριο και τον ξυλοδαρμό τριών ελεγκτών στον σταθμό της
Ομόνοιας. Στις 16 Απριλίου καταγγέλθηκε από μία ελέγκτρια του Μετρό, πως
άγνωστοι έγραψαν συνθήματα με σπρέι στον εξωτερικό τοίχο του σπιτιού της στου
Ζωγράφου «προσοχή εδώ μένει ρου,,, ελεγκτής». Είχαν προηγηθεί άλλες δυο
ανάλογες καταγγελίες ελεγκτριών που επίσης είχαν γράψει αυτά τα συνθήματα στους
τοίχους των σπιτιών τους, στις 11 και 13 Απριλίου αντίστοιχα.
Μπόνους για τους οδηγούς
Την εμπλοκή των οδηγών λεωφορείων
και τρόλεϊ στον έλεγχο κομίστρου με την παροχή οικονομικού κινήτρου προτείνει η
διοίκηση της ΟΣΥ στους εργαζόμενους. «Χορηγείται κίνητρο στους οδηγούς επί
οχήματος στην περίπτωση αύξησης του εσόδου από την πώληση προϊόντων κομίστρου
σε ποσοστό 20% επί του ποσού της αύξησης, εφόσον συμμετέχουν στη διαδικασία
ελέγχου με χρήση μόνο της μπροστινής πόρτας του οχήματος και μέχρι του ποσού
των έξι ευρώ ανά ημέρα φυσικής παρουσίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη
Σύμβαση Εργασίας που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση. Η πρόταση δεν βρίσκει
σύμφωνους τους εργαζόμενους, ενώ η διοίκηση σπεύσει να διευκρινίσει ότι η
εμπλοκή δεν θα αφορά σε βεβαίωση προστίμου, αλλά σε σύσταση.
Το «ηλεκτρονικό εισιτήριο»
Από τις αρχές του 2017 που θέτει
σε εφαρμογή ο ΟΑΣΑ το Σύστημα Αυτόματης Συλλογής Κομίστρου («έξυπνο» εισιτήριο)
στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, αισιοδοξεί να βοηθήσει στην πάταξη της
λαθρεπιβίβασης και της εισιτηριοδιαφυγής.
Πρόκειται για τις «έξυπνες»
κάρτες που θα αντικαταστήσουν το κλασικό χάρτινο εισιτήριο, δίνοντας τη
δυνατότητα για ζωνική - αναλογική χρέωση, δηλ. αντίτιμο με βάση την απόσταση
που θα διανύει ο κάθε επιβάτης. Το σύστημα θα συμπληρώσουν οι μπάρες, στους
σταθμούς του μετρό και του προαστιακού, οι οποίες στην περίπτωση της Αθήνας θα
ανοιγοκλείνουν και δεν θα είναι τουρνικέ.